Komanda robocze w okręgach Lauf i Hersbrück, którymi administrował stalag XIII D Norymberga-Langwasser, styczeń 1944 r.
Jeńcy po na ogół krótkim pobycie w stalagach byli przez administrację obozową wysyłani do „świadczenia pracy”. W ciągu kilku miesięcy w niemal wszystkich miastach i okręgach Rzeszy Niemieckiej powstały tzw. komanda robocze. „Świadczący pracę” jeńcy wojenni stali sie wkrótce elementem codzienności niemieckiego społeczeństwa w stanie wojny.
Liczebność komand roboczych wahała się od niewielu aż do kilkuset osób. Kwaterowano je na ogół w pobliżu miejsca pracy – w szkołach, gospodach oraz wybudowanych własnoręcznie barakach. Jeńcy pracowali w gospodarstwach rolnych, zakładach rzemieślniczych, dużych zakładach przemysłowych oraz w sektorze publicznym. Ich warunki życia i pracy były bardzo różne. W stosunku do jeńców ze Związku Sowieckiego i Włoch od początku zawieszono obowiązywanie standardów prawnych. W trakcie wojny jeńców w coraz szerszym zakresie zmuszano, wbrew regułom prawa międzynarodowego, do pracy w przemyśle zbrojeniowym oraz przy niebezpiecznym dla życia odgruzowywaniu.
Dyslokacja jeńców wojennych wysyłanych do pracy ze stalagu Norymberga-Langwasser
